به گزارش ایسنا به نقل از سایت تاریخ ایرانی، تقویمی که امروز از آن استفاده میکنیم، جزو دقیقترین گاهشمارهای جهان است. این تقویم که ۱۲۷ سال بیشتر عمر ندارد، در طول عمر خود فراز و نشیبهای فراوانی را پشت سر گذاشته است. برخی معتقدند تقویم هجری شمسی را نخستین بار عبدالغفارخان نجمالدوله استخراج کرد. او عبارت ۱۲۶۴ شمسی را در حاشیه تقویم سال ۸۰۷ جلالی مطابق ۳-۱۳۰۲ هجری قمری ذکر کرد و از آن تاریخ به بعد، تقویمی را در ایران رایج کرد که اساس آن شمسی و مبداء آن هجرت پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله) از مکه مکرمه به مدینه منوره باشد. البته تقویمی که او نوشت، به تقویم هجری شمسی برجی معروف است که اصول آن به قرار زیر است:
* مبداء آن، اول فروردینماه سال شمسی، هجرت پیامبر اسلام از مکه مکرمه به مدینه منوره است که ۱۱۹ روز قبل از اول محرم سال اول هجری قمری و مطابق با روز جمعه ۱۹ مارس ۶۲۲ میلادی است.
* لحظه تحویل سال مقارن با عبور مرکز خورشید از نقطه اعتدال بهاری است، وقتی که خورشید از نیمکره جنوبی وارد نیمکره شمالی آسمان میشود. این لحظه که اول برج حمل نامیده میشود، نوروز نامیده شده و همیشه بر روز اول بهار منطبق است.
* سال هجری شمسی برجی از نوع سال شمسی حقیقی است، یعنی مدت زمان دو عبور متوالی مرکز خورشید از نقطه اعتدال بهاری. مدت متوسط آن ۳۶۵ شبانهروز و ۵ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴۵/۲ ثانیه اندازهگیری شده اما مدت سال شمسی حقیقی ثابت نیست و بر اثر تغییر تعدادی از پارامترهای نجومی، تغییر میکند.